Karczoch zwyczajny Vert de Provence
opakowanie: 1g
Karczoch zwyczajny Vert de Provence to warzywo i roślina dekoracyjna w jednym. Kwiaty zebrane w kuliste kwiatostany, otoczone grubymi liśćmi w kształcie łusek. Wymaga stanowiska wilgotnego (ale nie podmokłego) i słonecznego. W sprzyjających warunkach osiąga wysokość do 1,5m.
Rozsadę należy przygotować w ogrzewanym tunelu foliowym lub szklarni (także w domu na parapecie okiennym). Do pracy przystępujemy w lutym. Do doniczek wypełnionych substratem torfowym (pH 6 do 6,5) wysiej po 2 -3 nasiona. Do momentu pojawienia się liścieni staraj się zapewnić temperaturę 25°C (potem temperaturę utrzymuje się w granicach 15 do 20°C). Gdy w doniczce pojawi więcej niż jedna siewka, pozostaw tę najsilniejszą. Jeżeli nasiona karczocha wysiewane były do wielodoniczek, po około miesiącu, w fazie dwóch liści właściwych, przepikuj siewki do doniczek o średnicy 8 cm. W drugiej połowie maja rośliny wysadza się na zagony. Grządki pod uprawę karczochów powinny znajdować się w miejscu osłoniętym od wiatru i dobrze nasłonecznionym. Gleba powinna mieć odczyn obojętny lub lekko zasadowy. Powinna być żyzna, przepuszczalna, głęboko uprawiona. Dobrze, jeżeli rok wcześniej była nawożona obornikiem.
Rozsadę posadź na głębokość 5 cm, w rozstawie 1×1 metr. Obfite nawadnianie jest konieczne szczególnie latem, gdy jest gorąco i sucho. Konieczne jest także odchwaszczanie gleby pomiędzy roślinami. Gdy rozsada się przyjmie, warto zastosować dodatkowe nawożenie kompostem lub dobrze przekompostowanym obornikiem.
Najbardziej cenionym składnikiem karczocha jest cynaryna (kwas 1,5-dikawoilochinowy). Substancja ta charakteryzuje się znaczącym wpływem na funkcjonowanie wątroby. Cynaryna posiada właściwości żółciotwórcze i żółciopędne, dzięki czemu ułatwia trawienie pokarmów. Przyczynia się również do obniżenia stężenia cholesterolu i trójglicerydów. Zawarta w karczochu inulina pozytywnie wpływa na regulację poziomu cukru we krwi.
Karczoch zwyczajny może być uprawiany jako roślina 3-4-letnia lub jednoroczna. Uprawa karczocha jako rośliny jednorocznej jest łatwiejsza, gdyż roślinę ciężko jest ochronić przed przemarzaniem. Pąki zbierane są tuż przed otwarciem kwiatów, które zwykle są gotowane przed jedzeniem. Jedynie podstawa karczocha i jego „serce” jest jadana, młode owoce, wytwarzane na bocznych łodygach mogą być marynowane lub używane w zupach i gulaszach. Rośliny rocznie uzyskują ok. 5-6 główek (w drugim roku).
Aby dostać się do serca karczocha, należy odciąć lub odłamać łodygę bardzo nisko i usunąć wszystkie zewnętrzne liście. Następnie trzeba odciąć wierzchołek kwiatostanu i skropioną sokiem z cytryny roślinę gotować przez 30 minut w lekko osolonej wodzie z dodatkiem cytryny i szczyptą cukru – w ten sposób pozbędziemy się naturalnej goryczy rośliny. 1g zawiera około 20-25 nasion.
termin wysiewu w tunelu i rozsadniku: II
termin sadzenia: koniec V
Termin zbioru: IX-X
